06. एसीपी सरकार
रापेरियन कानून के अनुसार बांधों को लेकर
हिमाचल के साथ विवादों का निपटारा करेगी।
पंजाब में कई बांध हिमाचल की भूमि को कवर करते
हैं। पंजाब की तीन नदियां सतलुज, ब्यास और
रावी हिमाचल से आती हैं। एसीपी हिमाचल को पानी
के रैपर के रूप में पहचानती है। हिमाचल अपनी
जरूरत के हिसाब से जितना चाहे उतना पानी
इस्तेमाल कर सकता है। एसीपी ने इसे मंजूरी दे
दी है। लेकिन पंजाब के पास हिमाचल प्रदेश का
अतिरिक्त पानी है। भाखड़ा बांध और अन्य बांध
भारत-पाक जल संधि के अनुसार जल संरक्षण के लिए
बनाए गए हैं। हिमाचल अपनी जमीन की कीमत पाने
का हकदार है। इस जमीन की कीमत में पंजाब से अब
तक वसूल की गई राशि में समायोजन हो सकता है।
हिमाचल चाहे तो अपने क्षेत्रफल के हिसाब से
उतनी ही जमीन ले सकता है। लेकिन हिमाचल को
भाखड़ा से पैदा होने वाली बिजली का हक नहीं
है। हिमाचल आज पंजाब से कौन सा 0000? वह पंजाब
से करोड़ों रुपये की मांग कर रहा है और लेने
का हकदार नहीं है।
06.
ਏਸੀਪੀ
ਸਰਕਾਰ
ਹਿਮਾਚਲ
ਨਾਲ
ਰਾਪੇਰੀਅਨ
ਲਾਅ
ਮੁਤਾਬਕ
ਡੈਮਾਂ
ਸਬੰਧੀ
ਝਗੜੇ
ਨਿਪਟਾਏ
ਗੀ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਈ ਡੈਮਾਂ ਅਧੀਨ ਹਿਮਾਚਲ ਦੀ ਜਮੀਨ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਿਨੇ ਦਰਿਆ ਸਤਲੁਜ, ਬਿਆਸ, ਰਾਵੀ ਹਿਮਾਚਲ ਵਿਚੋਂ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਏਸੀਪੀ ਹਿਮਾਚਲ ਨੂੰ ਪਾਣੀਆਂ ਦਾ ਰਾਪੇਰੀਅਨ ਹੱਕਦਾਰ ਮਨਜੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹਿਮਾਚਲ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜਿਨਾਂ ਪਾਣੀ ਚਾਹੇ ਵਰਤ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਸੀਪੀ ਇਸਨੂੰ ਮਨਜੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਹਿਮਾਚਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਵਾਧੂ ਪੰਜਾਬ ਆਏ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਮਾਲਕ ਹੈ। ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਡੈਮ ਇੰਡੋ-ਪਾਕ ਵਾਟਰ ਟਰੀਟੀ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਹਿਮਾਚਲ ਆਪਣੀ ਜਮੀਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲੈਣ ਲਈ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਜਮੀਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿਚ, ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਅੱਜ ਤਕ ਵਸੂਲੀ ਰਕਮ ਦੀ ਐਡਜੱਸ਼ਟਮੈਂਟ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਹਿਮਾਚਲ ਜੇ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਰਕਬੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉਤਨੀ ਜਮੀਨ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਹਿਮਾਚਲ ਭਾਖੜਾ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਬਿਜਲੀ ਲੈਣ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਿਮਾਚਲ ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਜੋ 0000? ਕ੍ਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਮੰਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਲੈਣ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।