|
|
.
انڈیکس پیج تے
جاؤ
12.
پنجاب اپر پہلا
شاہی ڈاکہ
میں 2010 وچ اک
لیکھ لکھیا سی، جس وچ کیہا گیا سی کہ بٹھنڈہ
رپھائینری پنجاب دے خزانے اپر شاہی ڈاکہ ہے۔ ایہہ
رپھائینری جسدا پہلا نام گرُ گوبند سنگھ رپھائینری
سی بٹھڈا ضلعے دے ہریانے دی حد نال، راماں اتے
کالانوالی وچکار پنڈ پھلوکھاری وچ لگائی گئی
ہے۔جلدی ہی اسدا نام بدلکے ہمیل رکھ دتا گیا سی۔
اس وچ تریبن 30
کو ہزار کانمیں ہن۔جہناں وچ پنجابی کجھ ہی گنتی دے
ہن۔ زیادہ کامے راجستھان، ہریانہ، یوپی، بہار دے
ہن۔اس دا نزدیکی ریلوے شٹیسن بٹھڈا ہے۔ جے کوئی اس
اتر چڑ رہی لیبر نوں کھیتی مزدوری وارے پچھ لوے
تاں ایہہ کہندے ہن کہ “ہم بادل کے کارکھانیں میں
لگے ہئے ہیں”۔
جد ایہہ
کارخانہ بننا سرو ہویا سی، تاں میں محسوس کیتا سی
کہ ایہہ کارخانہ، پنجاب دے خزانے تے عرباں روپئے
دی ڈکائتی ہے۔ پر اج پنجاب دا خزانہ اجہیاں انیکاں
ڈکائتیاں نال لٹ لیا گیا ہے۔ پنجاب کنگال ہو گیا
ہے۔ 2007 وچ پنجاب دی آرتھکتا ہند وچ پہلے نمبر تے
سی۔ اج پچھلے نمبراں وچ شامل ہے۔پنجاب دی لٹ نال
سبندھت انیکاں انیکاں ڈکائتیاں دا ذکر تاں کدے
پھیر کراں گے۔ اج صرف بٹھڈا رپھائینری دی گل کردے
ہاں۔
اس رپھائینری
اپر ویہہ ہزار کروڑ رپئیء خرچ ہویا دسیا گیا ہے۔
اس لئی دو ہزار اےکڑ زمین پھلوکھاری اتے نزدیکی
پنڈاں توں لئی گئی ہے۔ جس وچوں صرف چار سو اےکڑ
زمین ہی ورتی گئی ہے۔ باقی کھیتی یوگ زمین بے کار
پئی ہے۔
ایہہ رپھائینری
راجستھان دے جمپل لکشمی نرائن متل اتے بھارت
پٹرولیئم دا جوآئنٹ پروجیکٹ ہے۔ جس نال پنجاب
سرکار دی کوئی بھی ہسیداری، لگا جاں منافعے دا
سادھن نہیں ہے۔ پر بادل سرکار نے بے اتھاہ پیسہ
اسدی بھینٹ کر دتا ہے۔
لکشمی نرائن
متل لنڈن رہندا ہے۔ اسدے کئی دیشاں وچ لوہے دے
کارخانے ہن۔کیہا جا رہا ہے کہ جتنا لابھ بادل سہب
پنجاب گورمنٹ توں متل سہب نوں دے رہے ہن۔ اتناں ہی
منافع متل سہب ایہناں نوں ودیشاں وچ دے رہا ہے۔
ہدوستن
پیٹرولیئم کارپوریشن لمٹڈ نے 2005 وچ اسدی شروعات
کیتی سی، جد ہرچرن سنگھ براڑ مکھ منتری سن،
।جدوں ایہہ
رپھائینری لگنی سرو ہوئی سی، اس سمیں 17
رپھائینریاں بھارت وچ پہلے مجود سن۔ اس لئی کروڈ
آئل امریکہ، روش، سعودی عرب، امیرات، عراق، ایران
توں آؤنا سی۔
اس سمے ایہہ
پروجیٹ نرول بھارت سرکار دا سی۔جوئنٹ سیکٹر وچ 26%
ہدوستن پیٹرولیئم کارپوریشن لمٹڈ اتے 25% کسے
پارٹنر نوں دتے جانے سن۔پارٹنر دی تلاش سی۔پہلے
برٹش پٹرولیئم نے جوئنّ کیتا سی پر کجھ مہینے بعد
ہی اوہ اسنوں پھیجیبل ناں ہون کارن چھڈ گیا۔
بھارت دے
پلیننگ کمیشن نے اس نوں پاش نہ کیتا، کیونکے ایہہ
پھیجیبل نہیں سی۔
2007
وچ جد پرکاش
شنگھ جی بادل مکھ منتری بنے۔ اٹل بہاری پی ایم سن۔
تاں دوارا اسنوں سرو کیتا گیا۔ اس اپر 10.000 کروڑ
دا خرچہ ہونا سی اتے 2,500 کروڑ گجرات دی مندرا
بندرگاہ توں، 1006 کلو میٹر لمی پائیپ لائن،
فیکٹری تک لیاؤن دا خرچہ ہونا سی۔ 2000 اےکڑ زمین
اس
سبندھی 136
کروڑ دی خریدی گئی۔ کل خرچہ 16,000 کروڑ روپئے
بندا سی۔ اٹل بہاری جی نے اسدا ادگھاٹن کیتا۔ ایہہ
پروجیکٹ جوئنٹ سیکٹر وچ سی۔ پارٹنر دی بھال کیتی
جا رہی سی۔
لکشمی نرائن
متل اتے بھارت سرکار دے سیریا اتے نائیجیریا وچ
سانجھے پروجیکٹ سن۔ جو بھارت دے “آئل ایڈ نیچرل
گیش کمیشن” اتے متل دی کمپنی “متل انرجی لمٹڈ” دے
جوئنٹ سیکٹر وچ سن۔ پر متل، ایچ پی سی ایل دے
آندھرا پردیش دے وجاگ وچ لگ رہے 6 بلیئن امریکن
ڈالر دے رپھائینری تے پیٹروکیمیکل پروجیکٹ توں بھج
گیا سی۔ اس لئی اسنوں پارٹنر بناؤن وارے نہیں چنیا
گیا سی۔ اجے کوئی پارٹنر نہیں ملیا سی۔
امرندر سنگھ
سرکار نے اس پروجیکٹ نوں صوبائی سہائتا وجوں، 250
کروڑ سلانہ ویاج رہت قرضہ 5 سال لئی دین منظور
کیتا۔ کل 1250 کروڑ ویاج رہت قرضہ۔ 15 سال لئی
بجلی ڈیوٹی معاف کر دتی۔ فیکٹری دا واتاورن سدھارن
لئی خرچے دا ادھا خرچہ پنجاب سرکار نے کیتا۔ کمپنی
دی پھکشڈ کیپیٹل دا تنّ گنا سینٹرل سیلج ٹیکس 15
سال لئی معاف کر دتا۔ 15 اگشت 2005 نوں ایچ پی سی
ایل نے اپنے طور تے کم سرو کیتا۔
1
مارچ 2007 نوں
س. پرکاش سنگھ جی مکھ منتری بنے۔ اس سمیں ہی متل
سہب نے اک نویں کمپنی “متل انرجی انویشٹمینٹ
پرائیویٹ لمٹڈ” سنگھاپور وکھے رجشٹر کروا لئی۔ 25
جولائی 2007 دن ویروار نوں شری متل، س. بادل اتے
سکھبیر جی، پٹرولیئم منتری مرلی منوہر دیورا نوں
ملے۔ کمپنی دی اشیسمینٹ 20,000 کروڑ روپئے متھی
گئی۔ جتھے متل سہب نوں 49% شعر دیکے رپھائینری
سنبھال دتی گئی۔ 49% ایچ پی سی ایل نے رکھے۔ 2%
سٹیٹ بینک کنٹرولڈ 26 بینکاں اتے سبندھت اداریاں
نوں دتے گئے۔ تاں کہ اوہناں توں لون لیا جا سکے۔
متل انویشٹمینٹ نے اس سمیں صرف 500 کروڑ روپئے دا
چیک دتا اتے 20,000 ہزار کروڑ روپئے اتے قبجہ کر
لیا۔
5
جولائی 2007
نوں خبراں چھپیاں کہ متل سہب 1 بلیئن ڈولر دا قرضہ
بدیشاں توں لے رہے ہن۔ ایہہ 35 عرب روپئے بندا ہے۔
ایہہ قرضہ چار سالاں وچ لیا جائے گا۔ متل 8,000
کروڑ روپئے قرضہ 26 بینکاں توں لوے گا۔
14
نومبر 2007 نوں
سری گرُ گوبند سنگھ رپھائینری دے بورڑ دی میٹنگ وچ
اسدا نام بدلکے ہمیل (ہندوستان متل انرجی لمٹڈ) کر
دتا گیا۔ پنجاب وچ اسدا بہت ورودھ ہویا۔ کیپٹن
کنولجیت نے بھی ورودھتا کیتی۔ پر بادل پروار استوں
انکار کردا رہا۔ (پر 9 ستمبر 2009 نوں ش بادل نے،
گماڈا دے چیئرمین وجوں، آپ ہی موہالی دے 79 سیکٹر
وچ، 3243 سکیئر گز دا پلاٹ رعائتی قیمت پر، ہمیل
دے نام الاٹ کیتا)
منپریت سنگھ
خزانہ منتری نوں رپھائینری نال ڈیل کرن لئی ہائی
لیبل کمیٹی دا چیئرمین بنایا گیا۔ متل گروپ دا
کہنا سی کہ جو منگاں اوہ منگ رہے ہن۔ اوہ مہگائی
ہو جان کارن منگ رہے ہن۔ اوہناں وچ 15 سال لئی
ویاج رہت قرضہ۔ جتنا پیسہ پیٹروکیمیل پلانٹ تے لگا
ہے اسدی بھرپائی کیتی جاوے۔ 1,000 کروڑ رپئیا نواں
قرضہ دتا جاوے۔
اک ہور خبر
انوسار، بادل سرکار تے متل دی ملی بھگت انوسار 30
مارچ 2009 نوں متل نے دھمکی دتی کہ پنجاب سرکار،
کیپٹن امرندر سنگھ ولوں کیدری پبلک سیکٹر وجوں
الانیاں سہولتاں دیوے، نہیں تاں اوہ کم بند کر
دیوے گا۔
متل گروپ نے
منگ کیتی کہ 400 کروڑ ویاج رہت لون پرتی سال، 15
سال لئی، 2011 توں 2026 تک دتا جاوے۔ ایہہ قرضہ
6,000 کروڑ روپئے بندا ہے۔ ایہہ قرضہ 2027 توں
واپس ہونا سرو ہووے گا اتے 2041 تک واپس کر دتا
جاوے گا۔استوں بناں 6,000 کروڑ دا ویاج رہت قرضہ
ترت دتا جاوے۔ کیپٹن امردر سنگھ ولوں کیندر سرکار
دی پبلک سیکٹر کمپنی نوں وعدہ کیتیاں گئیء ساریاں
سہولتاں جوئنٹ سیکٹر والی ہمیل نوں دتیاں جان۔
بادل سرکار نے
250 کروڑ روپئے دا ویاج رہت قرضہ 5 سال لئی، بھاوَ
1250 کروڑ ویاج رہت قرضہ، اتے اس ولوں منگے انشیٹو
دین دا ترت پھیشلا کر دتا۔
9
ستمبر 2009 نوں
متل نیں پنجاب سرکار نوں کیہا کہ میں کپیشٹی دگنی
کرنا چاہندا ہاں۔ اس لئی اک ہور پائیپ لائن، جسدی
کپیشٹی پہلی جنی ہی 9,000 ملیان ٹن ہووے گی،
موندرا توں فیکٹری تک لیکے آؤنی ہے۔ اس سبندھی
ہمیل دے چیئرمین بالاکرشنن اتے سیؤ پربھ داس، بادل
سہب نوں ملے۔ اوہناں دسیا کہ پہلے 20,000 کروڑ توں
علاوہ 6,000 کروڑ روپئے ہور چاہیدے ہن۔ جہناں وچوں
5,000 کروڑ پائیپ لائن اتے خرچے جانگے اتے 1,000
کروڑ بھارت توں باہر ایران، عراق اتے ساؤدیا وچ
لوڑ ہے۔ حیرانی اس گلّ دی ہے کہ بادل سہب پنجاب دا
عرباں روپیہ، جس ہمیل نوں لٹا رہے سن، اس وچ پنجاب
سرکار دی اک پیسے دی بھی حصے داری نہیں سی۔
18
فروری 2010 نوں
خبر آئی کہ متل 400 ملیان ڈولر دا باہرلا قرضہ لے
رہے ہن ۔جسدی 200 ملیان ڈولر رپھائینری چ لوڑ
ہے۔اتے 200 ملیان ڈولر نویں پائیپ لائیں لئی۔
31
دسمبر 2010 نوں
پلانٹ مکمل کرن دا وعدہ متل نے کیتا سی۔ پر اس
سمیں تک اسدا کوئی حصہ بھی مکمل نہیں کیتا سی۔صرف
پیسہ اکٹھا کرن دی ویونتبندی چل رہی سی۔ 31 دسمبر
2010 نوں خبراں آئیاں کہ متل سہب نے 7793 کروڑ
روپئے نامینل 26 حصے دار بینکاں توں لئے ہن۔
مارچ 2011 نوں
خبر آئی کہ رپھائینری دے 20% سیئر مارچ اتے اپریل
دے مہینے ویچے جانگے۔ جستوں 10 توں 15 بلیئن روپئے
ملن دی امید ہے۔
یاد رہے کہ اس
20,000 کروڑ دے پروجیکٹ وچ متل دی پیمنٹ صرف 500
کروڑ دی ہی ہے۔ جو عرباں روپئے دا قرضہ متل سہب لے
رہے ہن۔ اسدی ونڈ بھی اوہناں دے ہتھ ہے۔ جو اوہناں
اگوں اپنے من پسند اداریاں نوں سونپی ہوئی ہے۔بادل
سرکار نے متل نوں پنجاب دا کتناں خزانہ لٹایا ہے
اسدا کوئی اندازہ ہی نہیں لایا جا سکدا۔جدکہ پنجاب
دی اس وچ اک روپئے دی بھی ہسیداری نہیں ہے۔
جویں کہ پہلے
دسیا گیا ہے کہ رپھائینری وچ 30,000 کاما کم کردا
ہے پر پنجابی گنتی دے ہی ہن۔ زیادہ کامیں ہریانہ،
راجستھان، یوپی، بہار توں ہن۔بٹھڈا دے پی آر او،
واہگورو پال سنگھ نے 2010 وچ دسیا سی کہ، ایہناں
دے علاج لئی پنجاب سرکار دیاں تنّ بساں ہر سمیں
فیکٹری وچ مجود رہندیاں ہن۔ لیبر نوں ہیلمٹ، سیفٹی
بیلٹ، بوٹ، سیال وچ جیکٹ اتے کمبل، آدی پنجاب
سرکار ولوں دتے جاندے ہن۔ 2010 وچ اک حادثہ ہو گیا
سی۔ 50 مریضاں نوں بشاں بٹھنڈہ ہشپتال وچ لییکے
آئیاں سن۔ اوہ سارے مر گئے۔پنجاب سرکار نے اوہناں
دے پرواراں نوں معاوضہ دتا۔
جاپدا ہے کہ
ایہہ پروجیکٹ نیڑ بھوکھ وچ پوری پرڈکشن دین دے
سمرتھّ نہیں۔ جسنے 2010 وچ پیداوار دینی سی، اوہ
اجے قرضے لے رہا ہے، اتے نویں پائیپ لائن وارے سوچ
رہا ہے۔ جے ایہہ پرجیکٹ متھے پروگرام مطابق دسمبر
2010 نوں چالو ہو جاندا تاں اس وچ آؤن والے کچے
مال 30,000 کروڑ تے ٹیکش، پیداوار 40,000 کروڑ تے
ٹیکش، 6,000 کروڑ لون اتے اس اپر 15 سال دا کمپاؤڈ
ویاج، دتے گئے انشیٹو، اتے ہور سہولتاں گنکے پنجاب
سرکار دا تریبن 100,000 روپئے متل نوں لٹایا جا
چکا ہے۔ ایہہ بادلشاہی، اتے متل شاہی دی ملی بھگت
دا کارناماں ہے۔ من موہن سنگھ نے سبھ کجھ دیکھدیاں
اکھاں میچی رکھیاں۔
دیکھو اک پاسے
بادلشاہی پنجاب دا عرباں روپئیاں لٹا رہی ہے۔ لمے
سمیں لئی قرضے تے سبسڈآں دییکے۔ دوجے پاسے جے کوئی
ممولی قرض دار، قرضہ موڑن توں لیٹ ہو جائے، تاں
بادل سرکار اسنوں جیل وچ سٹ دندی ہے۔ اس ڈروں کئی
غریب آتم ہتیا کر لیندے ہن۔ ایہہ ہے بادلشاہی
سیوا۔
|
|