23. پنجاب نوں کویں ملے، مفت وانگ پوری بجلی

 بادل سہب دے کیندر دی ہر سرکار نال بہت نزدیکی سبندھ رہے ہن۔ اوہناں کدے بھی پنجاب نوں بجلی شمپورن صوبہ بناؤن لئی پرمانو بجلی گھر دی منگ نہیں کیتی۔ کیپٹن امریندر سنگھ جی بھی سونیاں پروار دے بہت نزدیک رہے ہن۔ اوہناں بھی کدے پنجاب دیاں بجلی لوڑاں پوریاں کرن لئی پرمانو بجلی پلانٹ لگاؤن دی منگ نہیں کیتی۔

 

              حالاں کہ پنجاب وچ ہی بھاکھڑا ڈیم وچ ہیوی واٹر پیدا کیتا جاندا سی جو پرمانو پلانٹ دا ایدھن ہے۔ پنجاب دے اس ہیوی واٹر دی ورتوں، پنجاب وچ بجلی پیدا کرن لئی ورتنا، پنجاب دی سنویدھانک منگ سی۔ پر کدے ایہہ منگ نہیں کیتی گئی۔ س شکھبیر سنگھ جی کیندری منتری رہے۔ اج اوہناں دی سپتنی کیندر منتری ہن۔ اوہناں بھی کدے اجیہی منگ کرن دی لوڑ نہیں سمجھی۔

 

               پنجاب دی مجودا سرکار بجلی ایکشپورٹ دے جھوٹھے جھانسے دے رہی ہے۔ جدکہ اصلیت وچ دہاتی کھیتر وچ، گھنٹے وچ کئی وار بجلی چلی جاندی ہے۔  کسان نوں بجلی اؤشتن دو گھنٹے ہی ملدی ہے۔ کارخانے دی لیبر بجلی بند ہون کرکے سارا دن بیٹھی رہندی ہے۔ مالک دا منافع، لیبر دا بونس، گل ہو جاندا ہے۔

 

بھارت وچ کئی طرحاں دے پرمانو پلانٹ لگے ہوئے ہن۔ تقریباً دو درجن ایٹومک پاور پلانٹ لمے سمیں توں چل رہے ہن۔ تقریباً اک درجن ہور اساری ادھین ہن۔ بجلی پیدا کرن لئی تن طرحاں دے پرمانو بجلی گھر ہن۔ پہلی قسم دے پرمانو بجلی گھر ہیوی واٹر نال چلدے ہن۔ دوجی طرحاں دے پرمانو بجلی گھر تھوریئم رئیکٹر راہی انرجی پیدا کردے ہن۔ تیجی طرحاں دے رئیکٹر یورینیئم توں بجلی پیدا کردے ہن۔

 

سرکار پنجاب وچ تناں ہی رئیکٹراں راہی بجلی پیدا کر سکدی ہے۔ بھاکھڑا ڈیم وچ ہیوی واٹر دا اتپادن مڑ سرو کیتا جائے، اتے اس توں پریشرائیجڈ ہیویواٹر رئیکٹر راہیں، بھاکھڑا وچ ہی بجلی پیدا کیتی جائے ۔

 

بھارت کول تھوریئم شکتی دا دنیاں دا سبھ توں وڈا زخیرہ ہے۔ بھارت نے تھوریئم رئیکٹر بناؤن دی خاص تکنیک کھوج لئی ہے۔ انیکاں تھوریئم رئیکٹر بھارت وچ چل رہے ہن۔ سرکار لیکڈ پھلورائیڈ تھوریئم رئیکٹر پنجاب وچ لائے۔  کولے نال بجلی پیدا کرنی ہن مہنگی پیندی ہے۔ تھرمل پلانٹاں نوں تھوریئم رئیکٹر پلانٹاں وچ بدلیا جا سکدا ہے۔

 

سرکار یورینیئم ویشٹ رییوٹیلائیجر رئیکٹر، بٹھنڈہ رپھائینری نوں اپنے ادھیکار وچ لیکے، اسدی ویہلی پئی دھرتی اپر لگائے ۔ بٹھڈا رپھائینری کول دو ہزار اےکڑ زمین ہے، جدکہ اسنے صرف چار سو اےکڑ زمین دی ہی ورتوں کیتی ہے۔ اس رئیکٹر وچ وچ بٹھڈا رپھائینری توں پیدا ہون والے پروڈکٹ ورتوں وچ لیاندے جان ۔

 

              سرکار کتنی بجلی پیدا کر سکدی ہے، اسدا اندازہ اس تتھّ توں لگ سکدا ہے کہ اک کلو یرینیئم نال ڈھائی لکھ کلو واٹ گھنٹے، بجلی پیدا کیتی جاندی ہے۔ اک کلو یورینیئم، اک کلو کولے نالوں، تیہہ لکھ گنا بجلی پیدا کردا ہے۔ یرینیئم دے سبھ توں وڈے ذخیرے کنیڈا وچ ہن۔  سرکار بٹھنڈہ رئیکٹر لئی یرینیئم سدھا کنیڈا توں، کنیڈیئن سرکار وچ، پنجابی منتریاں دے پربھاو نال لئے۔

 

اٹومک انرجی راہیں بجلی دا اتپادن خرچہ تقریباً اک رپئیا پرتی یونٹ ہے۔ پربندھک اتے شنچار دے خرچے گنکے ایہہ خرچہ دو روپئے پرتی یونٹ ہی بیٹھدا ہے۔ تھرمل پاور راہیں بجلی، اک رپئیا ہور مہنگی پیندی ہے۔ گھریلو کھپت لئی بجلی تن روپئے ینٹ دتی جا سکدی ہے۔ پر بادل سرکار نے، بجلی بورڈ اتے کجھ پرائیویٹ کمپنیاں نال سازباز تحت، ایہناں نوں کئی ڈھنگاں نال کھپتکار نوں لٹن دی اجازت دتی ہوئی ہے۔ سرکار بجلی بورڈ اتے پرائیویٹ کمپنیاں دا وشیس آڈٹ کروائے۔ ہیراپھیری لٹ کھوہ کرن والے افسر لئی،  ڈشمشل دی بجائے جیل بھیجن، اتے لٹ دی رقم مڑ کھپتکار دے اکاؤنٹ وچ درج کرن دا ودھان کرے۔

 

منی سولر انرجی پلانٹ لئی، سرکار مشینری تے شیڈ کنسٹرکشن لئی، شت پرتی شت لونگ ٹرم لون دیوے ۔ منی سولر انرجی پلانٹ لئی کسے قسم دا لیسنس لین دی لوڑ نہ ہووے۔ کھپتکار اپنی اچھا انوسار منی سولر انرجی پلانٹ جتھوں چاہے خرید سکے۔ منی سولر انرجی پلانٹ توں پیدا ہوئی بجلی نگم اسے ریٹ تے خریدے، جس ریٹ تے اوہ آپ بجلی ویچ رہا ہے۔  منی سولر انرجی پلانٹ ولوں پیدا کیتی ساری بجلی نگم خرید کرے۔

 

بھانویں دکھاوے لئی نگم نے ہن بھی ایہہ کھرید سسٹم جاری کیتا ہویا ہے۔  پر اس وچ دھوکھا ایہہ ہے کہ نگم نے اپنے کجھ کو منظور شدہ کنٹریکٹر توں ہی پلانٹ کھریدن لئی کھپتکار نوں مجبور کیتا ہویا ہے۔ جسدے پچھے صاف بھرشٹاچار ہے۔ کھلی مارکیٹ ہون تے پلانٹ ادھی قیمت جاں اس توں گھٹّ مل سکدے ہن۔ نگم کھکھپتکار دی کل کھپت دا صرف دو تہائی بجلی ہی خرید کردا ہے۔ اوہ بھی بہت گھٹّ قیمت اپر۔ منجری لین تے سائیٹ پاس کرواؤنا بھی کافی جھنجٹ والا کم ہے۔  بھاوَ ایہہ کہ بھرشٹاچار ہر تھاں رکاوٹ پا رہا ہے۔

 

سرکار نوں اکھاں کھوہلن دی لوڑ ہے۔ ہر گھر دی چھت تے پلانٹ لگّ سکدے ہن۔ اک چھت ہور مفت وچ بن جائے گی۔ میونسپل کارپوریشن توں منظوری لین دا جھنجٹ ختم۔ کسان دے ہر بور تے سولر انرجی پلانٹ لگے گا۔ ہیٹھ کسان سبزیاں پیدا کریگا۔ کھیتی سامان سٹور کرے گا۔ ہر کارخانے دیاں ڈھالاں تے سولر انرجی پلانٹ لگّ سکدا ہے۔ کارخانے وچ گرمی گھٹ جائے گی۔

 

استوں کسان کھیتی ورتوں لئی، تے صنعتکار اپنی اپج سبندھی، مفت بجلی ہانسل کر سکدا ہے۔ جے سرکار چاہے تاں صرف چھ مہینے وچ ہی "بجلی سرپلسّ صوبہ" اصلیت وچ بن سکدا ہے۔ کسان نوں بجلی مفت 24 گھنٹے مل سکدی۔ وادھو لوڑ 1 روپئے گھنٹے نال پوری ہو سکدی ہے۔ سنئت پھری بجلی ورت سکدی ہے۔ کٹّ نہیں لگن گے۔ لیبر ویہلی نہیں بیٹھے گی۔ کم ودھے گا۔ لیبر نوں ودھ اجرت ملے گی۔

 

دیکھن وچ آیا ہے، کہ بجلی نگم دے اچ افسر، لٹیرا شاہی نال ملی بھگت انوسار، بجلی دے بل کئی گنا ودھاکے، غریب اتے مدھ ورگی لوکاں دی، انی لٹ کر رہے ہن۔ سرکار ولوں بجلی نگم دے کرپٹ افسراں دی، بجلی نگم وچ نیوکتی سمیں توں، انکواری کروائی جاوے۔  ایہناں ولوں کھپتکار توں لٹیا پیسہ وصول کرکے، کھپتکار دے بجلی کھاتے وچ جماں کیتا جائے۔  جو کھپتکار دے اگلے بجلی بلاں وچ کٹیا جائے۔