|
.
47.
پنجاب وچ استری
سرکھیا لئی لوڑیندا قنون بناؤن دی لوڑ
عامَ طور تے
استری سرکھیا توں ایہی بھاوَ لیا جاندا ہے کہ
سرکار اجیہا پربندھ کرے کہ کوئی مرد کسے عورت دی
بیئجتی ناں کر سکے۔ پنجاب تے دلی وچ اجیہے کیساں
دی بھرمار ہے۔ پر مے استری سرکھیا توں بھاوَ استری
حقاں دی رکھیا لیندا ہاں۔ میننوں شلوگ جان دا موقع
ملیا ہے۔ اتھے شراب بائین دے ٹھیکے لڑکیاں
چلاؤندیاں۔ سڑکاں کنارے، پر اکانت جنگلاں وچ، رات
دو وجے تکّ، لڑکیاں شراب دے ٹھیکیاں تے ہوٹلاں تے
بیٹھیاں دیکھیاں ہن۔ پر جبر جنانہ دا کیس شاید ہی
کوئی درج ہویا ہووے۔ استری اس لئی ابلا نہیں کہ
اوہ اپنی رکھیا آپ نہیں کر سکدی۔ استری نے اپنی
رکھیا آپ نہیں کرنی، سگوں قنون نے کرنی ہے۔
میگھالیا وچ استری دے حق سرکھات ہن۔ اسے کرکے
استری سرکھئت ہے۔
ساڈے سماج دی
پرانی سوچ استری نوں دبیل بناکے رکھن دی سی۔
بھانوے اج ماحول استری نوں برابر دا درجہ دین وارے
ہے۔ پر ایہہ صرف سہتک سوچ ہی ہے۔
اسنوں سرکار، قنون، سماج تے ساڈے دماغ نے
اجے تکّ نہیں اپنایا ۔ دہیز دا بھے اجے دور نہیں
ہویا۔
ساڈا سماج
ڈیٹنگ دی آگیا نہیں دندا۔ جس کارن وڈی گنتی وچ
لڑکیاں دی شادی نچھیڑیاں جاں اسمرتھّ لڑکیاں نال
ہو جاندی ہے۔ طلاق بھی لماں تے گوجھلدار مشلا ہے۔
بناں گنانہ کیتے لمی سجا کٹنی پیندی ہے۔ بھانویں
سماج وچ نونہہ دھی نوں برابر دا درجہ دتا گیا ہے۔
پھر بھی بہت کیساں وچ سسّ سہرا نونہہ دے کیریئر وچ
رکاوٹ ثابت ہندے ہن۔ اکثر سسّ بھی استری ہے۔ اسدے
بھی حق ہن۔ سیوا دا حق، مان عزت دا حق، آدی۔ 90
پرتیشت لڑکیاں سسّ سہرے نوں اپنے اپر بوجھ
سمجھدیاں ہن۔ ایہہ بھاوَ صرف غلط قنون کرکے ہے۔
لڑکی 15 سال دی
عمر وچ شادی کرواؤن دی لوڑ مہشوس کردی ہے۔ 16 سال
دی عمر وچ لڑکی میڈیکلی شادی کرواؤن دے یوگ ہندی
ہے۔ پر اسنوں گھٹو گھٹّ دو سال لئی انتظار کرن لئی
مجبور کیتا جاندا ہے۔ 16 سال دی عمر وچ شادی دے
ورودھ وچ جو بھی دلیلاں دتیاں جاندیاں ہن۔ اوہ سبھ
غیر سماجک تے ان سائنٹیپھک ہن۔ شادی لئی لڑکی دی
عمر 16 سال تے لڑکے دی عمر 18 سال قدرتی سدھانت
ہے۔
پولیس دا رویہ
بھی لڑکیاں لئی ہتک بھریا ہے۔ جتھے چار لڑکے
لڑکیاں اکٹھے دسدے ہن۔ پولیس ال وانگ جھپٹدی ہے۔
بات دا بتنگڑ بناکے چلان کر دتا جاندا ہے۔ کوئی
جرم پولیس نے نہیں دیکھیا۔ عمر نہیں پچھی۔ میڈیکل
ٹیسٹ نہیں کوایا۔ پھر ایہہ گنانہگار کویں بنے؟
کوئی نہیں پچھدا۔ انت دیساں وچ کسے دی پرائیویٹ
لائیپھ وچ دخل دینا پولیس دا گناہ گنیاں جاندا ہے۔
پر ساڈے سماج وچ سماج وچ وچرن لئی، لڑکیاں نوں
پولیس توں پرمشن ضروری ہے۔
استری سرکھیا
ایسیسی کیمرے لاکے یقینی نہیں بنائی جا سکدی۔ اس
لئی قنون وچ سودھ کرن دی لوڑ ہے۔
مجودا سمیں کورٹ کول واردات دے موقع پر
پہنچکے اصلیت جانن دا کوئی ودھان نہیں ہے۔
نیانپرنالی صرف پیپر دستاویزاں پر ہی ادھارت ہے۔
طاقتور لوک سچ نوں جھوٹھ ثابت کر دندے ہن۔ ابلا
استری دی کوئی سنوائی نہیں ہے۔
استری سرکھیا لئی گپت ٹاشک پھورش تے
موبائیل کورٹاں ہوند وچ لیاندیاں جان، جو موقع پر
گپت پڑتال راہی ہی اپنے فیصلے دے سکن۔ ہر استری
کسے سمیں بھی اپنے پنچائت گھر جاں زون آفس وچ لگی
ایویئیم مشین راہیں جاں اپنے موبائیل راہی، گپت
روپ وچ سکائت کر سکدی ہے۔ سکائت دی پڑتال گپت اتے
موقع پر کیتی جان دا ودھان بنایا جائے۔ سجا ترت
ملے۔ اجیہی پڑتال کارن کوئی بھی غلط سکائت نہیں
کیتی جا سکے گی۔ جرم گھٹیگا۔
کورٹاں دا کم گھٹیگا۔
اج دیکھن وچ
آیا ہے کہ کورٹاں وچ ہزاراں کیس طلاق نال سبندھت
ہن۔
ایہہ کیس چار پنج سالاں لئی لٹکدے رہندے ہن۔
کیس لمے ہون کرکے خرچیاں دے کیس بھی نال جڑ
جاندے ہن۔
انھے لمے سمیں تکّ بچے اپنی زندگی بارے
کوئی وی فیصلہ نہیں کر سکدے۔
سیپیریسن دا قانون اس نوں ہور لمبے کردا
ہے۔
جے پتی پتنی وچ آپسی نفرت پیدا ہو ہی چکی ہے، تاں
سیپیریسن اس نوں کویں گھٹا سکدی ہے۔
طلاق توں بے آس ہون دی حالت وچ نتیجہ قتلاں
وچ بدل جاندا ہے۔
طلاق نوں سوکھا بناؤن دی لوڑ ہے۔
اس سبندھی میرج رجسٹریسن اتے ڈائیوورس اکو
ادھیکاری کول ہون نال، کورٹاں دا کم بہت گھٹّ
جاویگا۔
کیس دے نپٹارے وچ بھی دیری نہیں ہوویگی۔
وکیلاں دا خرچہ وی نہیں جھلنا پویگا۔
روائتی ویاہ
سادیاں وچ داج دی پرتھا سماج لئی لعنت بنی ہوئی
ہے۔
داج دی پورتی لئی لڑکی دے کئی ماپیاں نوں اپنا گھر
گھاٹ ویچنا پے سکدا ہے۔
کنیاں گھٹناواں ہن جنہاں وچ ماپیاں نے داج
دین دی سمرتھاں نہ ہون کرکے اپنے ہتھیں لڑکیاں دا
گلا گھٹ دتا ہے۔
داج دی پرتھا بچیاں دے آپسی ویاہ نال ہی
ہٹّ سکدی ہے۔
پھر پولیس کیوں نوجوان ورگ اتے سماج دسمنی
دیاں کاروائیاں کر رہی ہے۔ اس سبندھی سماجک
سبھاواں اتے نوجوان سبھاواں دی اکترتا وچ، کوئی
سرو پرمانت حلّ ہوند وچ لیاندا جاوے۔
بھارت وچ
لڑکیاں اپر جرم اتے جبرجناہ دے کیس بھارت دی وڈی
سمسیا اتے ودیساں وچ بدنامی دا کارن بنے ہوئے ہن۔
آبادی دے لحاظ دے نال ایہہ جرم پنجاب وچ زیادہ
انکڑے دے رہا ہے۔ کجھ سوجھ وان نیتیوان اسدا حلّ
سوچن اتے کجھ کرن دی منگ کردے ہن۔
اجیہے کجھ سجھاء ہن کہ 13 سال توں گھٹّ عمر
دے لڑکے لڑکی نال کسے بالغ مرد ولوں سریرک سبندھ
بناؤن دی سجا موت ہونی چاہیدی ہے۔ اس نوں گھور ظلم
قرار دتا جانا چاہیدا ہے۔ لڑکی دے 13 سال توں
بالگپن تکّ بھارت دا موجودہ قانون پہلاں ہی کافی
سخت ہے۔
اج دی نوجوان
پیڑی پہلے دی نسبت بہت چیتن ہے۔ 16 سال دا بچہ
لوڑیندی ودیا پراپت کر چکیا ہندا ہے۔ اس نے اپنے
بھوکھ دا فیصلہ آپ کرنا ہندا ہے۔ ودیس جانا ہو
سکدا ہے۔ کوئی کاروبار سرو کرن دی لوڑ بن سکدی ہے۔
لڑکیاں دے ماپے سادی کرن دی لوڑ محسوس کردے ہن۔ اس
لئی پنجاب وچ 16 سال تے 18 سال دے بچے نوں بالغ
قرار دتا جاوے اتے شادی لئی عمر بھی لڑکی لئی 16
سال تے لڑکے لئی 18 سال کر دتی جاوے۔
انگریزاں نوں
بھارت وچوں گیاں 70 سال ہو گئے ہن۔ پر پولیس دا
نویں پیڑھی ولّ رویہ اسے طرحاں ہے۔ انگریزی راج وچ
جتھے کجھ منڈے کڑیاں اکٹھے ہندے سن تاں انگریز
سرکار اوہناں توں بھے محسوس کردی سی کہ کتے ایہہ
کوئی آزادی لئی چھڑینتر تاں نہی رچ رہے۔ اس لئی
پولیس ایہناں نوں گرفتار کرکے جیل وچ سٹّ دندی سی۔
انگریز پولیس نے قنون اپنی لوڑ انوسار بنائے سن۔
پولیس دا ایہہ
وطیرہ اج وی بڑا کماؤ ثابت ہو رہا ہے۔ جتھے کتے
پنج ستّ منڈے کڑیاں اکٹھے ہندے ہن،
پولیس ال وانگ پیندی ہے۔ رنگے ہتھیں پھڑے
جان دا ڈھنڈورا پٹکے لڑکی دے ماپیاں تو، بڑیاں
موٹیاں رقماں حاصل کیتیاں جاندیاں ہن۔ پھر وی انی
ہی رعایت دتی جاندی ہے کہ اوہناں دے پھوٹوں منہ
ڈھکّ کے لے لئے جانگے۔ ایہناں بچیاں نوں نموسی تاں
ہونی ہی ہے، ایہناں دے پریوار وی، اپنے آپ نوں
سماج وچ گریا محسوس کرن لگدے ہن۔ بے گناہ ہندے
ہوئے وی جیلھاں وچ سٹّ دتے جاندے ہن۔
ایہہ گھٹنا
اوہناں دے ویاہ سادیاں لئی روڑا بن جاندی ہے۔
زندگی بھر لئی جیون ترس یوگ ہو جاندا ہے۔ بچیاں نے
اپنے بھوکھ دا فیصلہ آپ کرنا ہے۔ اپنا جیون ساتھی
آپ چننا ہے۔ دنیاں بھر دے انت دیساں وچ ایہہ رواج
موجود ہے۔ پر اتھے پولیس پراتن سوچ دی ٹھیکے دار
بنکے انیکاں زندگیاں تباہ کر چکی ہے اتے کر رہی
ہے۔ اس وارے سماجک جتھیبندیاں نال وچار کرکے یوگ
قنون بنایا جاوے ۔
استری سرکھیا
دے نام تے قنون دی اک طرفہ ورتوں بھی سماج لئی
لاہنت بن سکدی ہے۔ بالغ لڑکی نوں کسے لڑکے ولوں
برگرلا کے لے جان اتے جنسی سبندھ جوڑن دیاں
گھٹنانواں نوں اغوا تے جبرجنانہ دا کیس کیہا جاندا
ہے۔
ایہناں خبراں نے ودیساں وچ پنجابیاں دا سر نیواں
کیتا ہویا ہے۔
پنجابی جاہل، دھوکھیباج سمجھے جان لگے ہن۔
پولیس کسے وی لڑکی ولوں سکائت آؤن تے، سخت کاروائی
کرن لئی مجبور ہے۔
لالچ ادھین پولیس لڑکے دے ماپیاں نوں وی
کھچّ لیاؤندی ہے۔ جے سکائت وچ لڑکے دے پریوار دا
ناں پا دتا جاوے تاں پریوار نوں وی جیل وچ ڈکّ دتا
جاندا ہے۔
قنون دی شکھتی
نوں کئی غلط عورتاں بلیک-میلک لئی ورت کے نجائج
لابھ لین دا سادھن بناؤندیاں ہن۔ کئی کیساں وچ
اجیہے دوس لگّ جان اپر سبندھت دوسی سمجھے گئے
ویکتی ولوں آتمگھات کرن دے کیس وی ساہمنے آئے ہن۔
پر بعد وچ کیس دی سنوائی دوران، سچائی ساہمنے آؤن
اپر، ایہہ کیس جھوٹھا ثابت ہو جاندا ہے جاں لڑکی
دی پہل قدمی جاں رضامندی ثابت ہو جاندی ہے۔ لڑکے
دا پریوار بناں کسے جرم دے لئی زندگی بھر سجا
بھگتدا رہندا ہے۔
پنجاب وچ وی
ماپھیئے اتے سیاسی لوکاں ولوں، ویر بھاونا تحت،
لڑکی نوں لالچ دے کے جاں ڈر پاکے، جبر جنانہ دیاں
جھوٹھیاں سکائتاں کراؤن دے،
کیس ساہمنے آئے ہن۔
اجیہے کیساں وچ پولیس دی ذمہ واری ہووے کہ
اوہ کیس دے سچے ہون دی پہلاں پسٹی کرے اتے اس توں
بعد لڑکی دی پہل قدمی جاں رجانمندی دی پسٹی کرے۔
جیکر لڑکی دی رضامندی جاں پہل قدمی ثابت ہو جاندی
ہے تاں ایہہ کیس اغوا تے جبر جناہ دا نہیں بننا
چاہیدا۔ پر جیکر لڑکے ولوں لڑکی نوں دتا وعدہ پورا
نہیں کیتا گیا، تاں ایہہ دھوکھا تے وسواسگھات دا
کیس درج کرنا، ضروری ہووے۔
کلکتہ ہائی
کورٹ نے پچھے جہے اک ودھیاں رولنگ دتی سی کہ لڑکا
لڑکی دی جنسی سبندھ جوڑن دی کریا نوں ہی اوہناں دی
شادی سمجھیا جائے۔ جے اس رولنگ نوں قنون دا روپ دے
دتا جائے تاں پنجاب و بھارت دی اک لاہھنت سدا سدا
لئی ختم ہو جائے گی۔ استوں بناں دسریاں اپروکت
ورنت لاھنتاں بھی اپنے آپ ختم ہو جان گیاں۔
استری نوں
بڈھاپے وچ سرکھیا دی زیادہ لوڑ ہندی ہے۔ کیونکے اس
عمر وچ پوتے، پوت نونہاں، داد سسّ نوں، اپنے اپر
بوجھ سمجھن لگّ جاندے ہن۔ استری حالت کجھ زیادہ ہی
ترس یوگ ہندی ہے۔ پرش کول کجھ جائداد جاں دھروہر
ہو سکدی ہے۔ پر استری کول کجھ نہیں ہندا۔ کوئی پرش
اپنی مرضی نال اپنی جیون شاتھن دے نام، جائداد
کرواؤندا نہیں دیکھیا۔
ایہہ قنون
بنایا جائے کہ آدمی دی عمر 60 سال ہون تے اسدی
جائداد استری پرش دے شانجھے کھاتے وچ چلی جائے۔
دوہاں نوں گہنے، بے، جاں اپنے پت پوترے دے نام
تبدیل کرن دا ادھیکار نہ ہووے۔
بڈھاپے دے اس ادھیکار دی رکھیا پولیس سختی
نال کرے۔
اس طرحاں بڈھاپا سرکھات رہے گا۔
بچیاں وچ آپ اپنی کمائی کرن دا رجھان ودھے
گا۔
نویں نچھیڑی نہیں بنن گے۔ انت دیشاں وچ ایہہ قنون
مجود ہے۔ اتھے گھر تے جائداد دا مالک بزرگ ہی
سمجھے جاندے ہن۔
. |