44.
ਤਿਨ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬਿਜਲੀ ਘਰ
ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਣ ਗੇ।
ਬਿਜਲੀ ਆਮ ਤੇ ਸਸਤੀ ਹੋਵੇ ਗੀ।
ਬਾਦਲ ਸਹਿਬ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਹਰ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਨਜਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਕਦੇ ਭੀ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਸ਼ੰਪੂਰਣ ਸੂਬਾ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬਿਜਲੀ ਘਰ ਦੀ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਭੀ ਸੋਨੀਆਂ ਪ੍ਰਵਾਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨਜਦੀਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਭੀ ਕਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਬਿਜਲੀ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬਿਜਲੀ ਪਲਾਂਟ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹੀ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਵਿਚ ਹੈਵੀ ਵਾਟਰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪਲਾਂਟ ਦਾ ਈਧਨ ਹੈ।ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਹੈਵੀ ਵਾਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮੰਗ ਸੀ। ਪਰ ਕਦੇ ਇਹ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।ਸ ਸ਼ੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ। ਅਜ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੁਪਤਨੀ ਕੇਂਦਰ ਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਭੀ ਕਦੇ ਅਜਿਹੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸਮਝੀ।
ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਬਿਜਲੀ ਐਕਸ਼ਪੋਰਟ ਦੇ ਝੂਠੇ ਝਾਂਸੇ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਅਸਲੀਅਤ ਵਿਚ ਦਿਹਾਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਘੰਟੇ ਵਿਚ ਪੰਜ ਦਸ ਵਾਰ ਬਿਜਲੀ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਔਸ਼ਤਨ ਦੋ ਘੰਟੇ ਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।ਕਾਰਖਾਨੇ ਦੀ ਲੇਬਰ ਬਿਜਲੀ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬੈਠੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਤਕਰੀਬਨ ਦੋ ਦਰਜਨ ਐਟੋਮਿਕ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਕਰੀਬਨ ਇਕ ਦਰਜਨ ਹੋਰ ਉਸਾਰੀ ਅਧਨਿ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪਲਾਂਟ ਲਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਨ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬਿਜਲੀ ਘਰ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਘਰ ਹੈਵੀ ਵਾਟਰ ਨਾਲ ਚਲਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੀ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬਿਜਲੀ ਘਰ ਥੋਰੀਅਮ ਰਿਐਕਟਰ ਰਾਹੀ ਇਨਰਜੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤੀਜੀ ਤਰਾਂ ਦੇ ਰਿਐਕਟਰ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਏਪੀਸੀ ਸਰਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਤਿਨਾਂ ਹੀ ਰਿਐਕਟਰਾਂ ਰਾਹੀ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰੇ ਗੀ।ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਵਿਚ ਹੈਵੀ ਵਾਟਰ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮੁੜ ਸੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਏ ਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰਾਈਜਡ ਹੈਵੀਵਾਟਰ ਰਿਐਕਟਰ ਰਾਹੀਂ ਭਾਖੜਾ ਵਿਚ ਹੀ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਏ ਗੀ।ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਥੋਰੀਅਮ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਾ ਜਖੀਰਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਥੋਰੀਅਮ ਰਿਐਕਟਰ ਬਨਾਉਣ ਦੀ ਖਾਸ ਤਕਨੀਕ ਖੋਜ ਲਈ ਹੈ। ਅਨੇਕਾਂ ਥੋਰੀਅਮ ਰਿਐਕਟਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਚਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਏਸੀਪੀ ਸਰਕਾਰ ਇਕ ਲੀਕਡ ਫਲੋਰਾਈਡ ਥੋਰੀਅਮ ਰਿਅੇਕਟਰ ਕੇਂਦਰੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਲਾਏ ਗੀ। ਏਪੀਸੀ ਸਰਕਾਰ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਵੇਸ਼ਟ ਰੀਯੂਟੀਲਾਈਜਰ ਰਿਐਕਟਰ ਬੰਿਠਡਾ ਰਿਫਾਈਨਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਵਿਚ ਲੈਕੇ, ਇਸਦੀ ਵੇਹਲੀ ਪਈ ਧਰਤੀ ਉਪਰ ਲਗਾਏ ਗੀ। ਬਠਿਡਾ ਰਿਫਾਈਨਰੀ ਕੋਲ ਦੋ ਹਜਾਰ ਏਕੜ ਜਮੀਨ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਇਸਨੇ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਸੌ ਏਕੜ ਜਮੀਨ ਦੀ ਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਐਕਟਰ ਵਿਚ ਵਿਚ ਬਠਿਡਾ ਰਿਫਾਈਨਰੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਡੱਕਟ ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਣ ਗੇ।
ਏਸੀਪੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਕਿਤਨੀ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਏ ਗੀ, ਇਸਦਾ ਅੰਦਾਜਾ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਲਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਕਿਲੋ ਯੁਰੇਨੀਅਮ ਨਾਲ ਢਾਈ ਲਖ ਕਿਲੋ ਵਾਟ ਘੰਟੇ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਇਕ ਕਿਲੋ ਯੂਰੇਨੀਅਮ, ਇਕ ਕਿਲੋ ਕੋਲੇ ਨਾਲੋਂ ਤੀਹ ਲਖ ਗੁਣਾ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਯੁਰੇਨੀਅਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡੇ ਜਖੀਰੇ ਕਨੇਡਾ ਵਿਚ ਹਨ। ਏਸੀਪੀ ਸਰਕਾਰ ਬਠਿੰਡਾ ਰਿਐਕਟਰ ਲਈ ਯੁਰੇਨੀਅਮ ਸਿਧਾ ਕਨੇਡਾ ਤੋਂ, ਕਨੇਡੀਅਨ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਲਏ ਗੀ।